Als je nieuw bent in de wereld van beleggen kunnen de grote hoeveelheid termen en mogelijkheden nogal overweldigend zijn. Wat is nou een goede plek om te beginnen en je eerste teentje in het water te dippen zoals de Britten dat zo mooi zeggen? Dat zoeken we uit in deze blog.
Stap 1: Bepaal je duurzame beleggingsdoel
Het allerbelangrijkste als je begint met beleggen is het bepalen van je doel. Alle stappen hierna, volgen dan logisch uit het doel dat je hebt gesteld. Je doelt bepaalt namelijk voor een groot deel wat voor type je belegging je gaat doen, met hoeveel risico, hoeveel geld je wilt/moet inleggen etc.
Maar goed het begint dus met het bepalen van je doel. Soms is dat heel helder, misschien ben je ondernemer en wil je beleggen voor je pensioen of je hebt kinderen en je wil een potje opbouwen voor hun studie. Soms is het wat minder duidelijk en vind je het gewoon jammer dat je geld alleen maar minder waard staat te worden op je spaarrekening.
Belangrijke vragen zijn: hoeveel geld heb je nodig (of zou je willen hebben) en wanneer heb je dat nodig? Stel dat je een kind hebt van 2 jaar oud en je wilt je kind tijdens de studie met 10.000 euro kunnen ondersteunen (dat is ongeveer 4 jaar collegegeld bijvoorbeeld). Dan weet je dat je nog ongeveer 16 jaar hebt om 10.000 euro te accumuleren. Mooi, dat is belangrijk om te weten voor stap 2.
Stap 2: Bepaal je risicoprofiel
Als je een duidelijk of minder duidelijk doel hebt vastgesteld in stap 1, dan kun je gaan nadenken over welk risicoprofiel daarbij past. Dat betekent dat je gaat kijken hoeveel risico je wil nemen tijdens het beleggen. Het liefst natuurlijk zo weinig mogelijk, maar helaas is beleggen niet helemaal zonder risico’s. Koersen kunnen crashen, bedrijven kunnen failliet gaan etc. Daarbij komt dat een bekende vuistregel is dat risico en rendement hand-in-hand gaan. Dat betekent dat hoe hoger het (verwachte) rendement, des te hoger ook het risico (en andersom). Het risico dat bij jou en je doel past hangt van een aantal dingen af. De belangrijkste zijn wat mij betreft:
- Over welke tijdspanne gaat het
- Hoe noodzakelijk is het eindbedrag
- En misschien wel het belangrijkste: waar voel je jezelf prettig bij
De tijdspanne bepaalt je risicoprofiel omdat een verwacht rendement over een langere periode vaak best blijkt te kloppen, maar tussendoor nog best kan schommelen. Neem de coronacrisis. Beleggingen gingen tot maart 2020 nog best goed, maar crashten compleet toen corona goed uitbrak. Als je je geld precies in april 2020 nodig had gehad, bijvoorbeeld voor de aankoop van een huis, had je behoorlijk pech gehad. Veel koersen van beleggingsfondsen stonden wel 20-30% in de min. Gelukkig herstelden alle koersen zich snel weer en hadden veel mensen over 2020 toch nog een positief resultaat. De les die je hieruit kunt leren is dat hoe dichter je bij de datum komt dat je het geld nodig hebt, hoe minder risico je waarschijnlijk wil nemen.
Hoe noodzakelijk het eindbedrag is spreekt misschien wel voor zich. Als het gaat om het studiepotje voor je kinderen zou je kunnen zeggen, ze redden het ook wel zonder, met een bijbaantje en wat lenen komen ze er vast ook. Dus al het rendement dat ik krijg is mooi meegenomen voor ze, als het wat minder is, is dat geen ramp. Zo’ n scenario vraagt om een wat offensievere strategie, dus een met meer risico. Als je daarentegen richting je pensioenleeftijd gaat en je volledig van je beleggingen afhankelijk bent voor je pensioen, wil je niet dat je vermogen te veel risico loopt. In zo’n scenario lijkt een defensievere strategie voor de hand liggend.
Bovenstaande argumenten zijn behoorlijk rationeel, maar beleggen heeft ook een emotionele component. Daarom is het heel belangrijk om te kijken waar jij je prettig bij voelt als je gaat beleggen. Hoeveel wil je inleggen en welk risicoprofiel voel je je comfortabel bij. Dat laatste kan best anders zijn dan ‘normaal’ en dat is helemaal oké, het jouw geld en het is het waarschijnlijk niet waard om veel stress van te ervaren.
Stap 3: Bepaal het soort belegging
Het type belegging volgt voor een deel uit het risicoprofiel dat je kiest, maar ook dan zijn er nog genoeg keuzes te maken. Er zijn verschillende soorten beleggingen (lees dit artikel als je daar meer over wilt lezen), maar de meest bekende zijn obligaties, vastgoed en aandelen. In die volgorde staan ze ook in oplopende volgorde van risico, waar obligaties dus het minst risicovol zijn en aandelen het meest. Dit zijn natuurlijk allemaal gemiddelden, want er zijn best hele stabiele aandelen en er is ook risicovol vastgoed, kijk maar naar de recente ontwikkelingen rondom vastgoedreus Evergrande. Maar over het algemeen is het goed om die rangschikking in je achterhoofd te houden. Doordat er zogenaamde mixfondsen bestaan kun je heel precies de verhouding tussen aandelen en obligaties (en soms nog andere vormen zoals microkredieten) bepalen om zo tot een risicoprofiel te komen dat bij jou past. Naast mixfondsen zijn ETF’s een populair type belegging. Een ETF is een zogenaamde tracker op groep aandelen. Je kunt bijvoorbeeld investeren in een ETF van de NASDAQ, de Amerikaanse technologiebeurs. Hiermee neem je als het ware een klein aandeel in alle bedrijven van de NASDAQ en spreid je eenvoudig je geld over heel veel bedrijven. Zo verlaag je je risico aanzienlijk.
Het is trouwens altijd een goed idee om te spreiden tussen verschillende beleggingen, maar ook binnen je beleggingen kun je goed spreiden. Zo kun je aandelen kiezen uit verschillende branches en verschillende delen van de wereld. En als je een koophuis hebt investeer je automatisch ook al een deel van je geld in vastgoed :-).
Als je net begint met beleggen en je wilt een leuk rendement halen zonder daar veel tijd in te moeten steken raadt ik je aan om te kiezen voor een beleggingsfonds of ETF. Zo heb je dus direct veel verschillende aandelen in je portfolio en managet iemand anders alle gedoe rondom aan- en verkopen en het beheer van het portfolio, etc. Als je beleggen echt als een hobby ziet of je wil er iets meer gevoel voor wilt krijgen kun je ervoor kiezen om (ook) losse aandelen te kopen. Ik heb dit zelf ook gedaan om ervan te leren en wat ik met name heb geleerd is hoeveel tijd het kost om belangrijk nieuws rondom de bedrijven waarin je belegt te volgen om zo goede keuzes te kunnen maken. Daarnaast is het als particulier veel moeilijker om goede ‘due diligence’ te doen voor de bedrijven waarin je investeert. Due diligence betekent zoveel als goed onderzoeken of je het eens bent met het beleid van het bedrijf, hoe het zaken doet, hoe de financiële cijfers van het bedrijf eruit zien etc. Veel eenvoudiger is het dus om gewoon elke maand (automatisch) wat in te leggen in een fonds of ETF.
4. Bepaal je duurzaamheidsniveau
De laatste stap is kijken naar hoe duurzaam je je geld wilt investeren. Niet elke belegging is namelijke even duurzaam. Ik schreef eerder al een blog over hoe je kunt checken hoe duurzaam jouw belegging is, daar lees je dat het geen vanzelfsprekendheid is, ook al heet het beleggingsfonds misschien wel ‘groen’ of ‘duurzaam’. Er is namelijk nog geen wetgeving die verbiedt een beleggingsproduct duurzaam of groen te noemen terwijl je daarmee misschien wel in Shell of BP investeert. Daarom is het belangrijk je van tevoren te verdiepen in waar je in investeert.
Dat gezegd hebbende, duurzame beleggingen zijn er in allerlei soorten en maten. Je kunt eigenlijk een schaal voor je zien van niet-duurzame, reguliere beleggingen helemaal tot aan filantropie, goede doelen aan de andere kant van het spectrum. En natuurlijk zit het meeste ergens tussen die twee uitersten. De meeste mensen beginnen met duurzaam beleggen in het investeren in aandelen van bedrijven die voldoen aan de zogenaamde ESG-factoren.
Dat betekent dus niet dat al die bedrijven in de zonnepanelen of duurzame geitenwollensokken of iets soortgelijks zitten. Unilever bijvoorbeeld heeft een relatief goede ESG-score, maar verkoopt alles van schoonmaakmiddel tot ijsjes. De producten zijn niet per se duurzaam, maar Unilever verdient haar score met name door haar beleid rondom productie, omgaan met medewerkers etc. Je kiest dus zo voor een portfolio van bedrijven die het relatief gezien (vergeleken per branche) goed doen. Dit is al een hele mooie eerste stap en het blijkt zelfs dat dit type bedrijven over het algemeen beter rendement oplevert dan hun concullega’s.
Goed dus om te beseffen dat de bedrijven in een duurzame aandelenportefeuille niet per se iets groens of duurzaams doen. Hoe streng de eisen zijn voor bedrijven om in toch zo’n portefeuille te komen verschilt per aanbieder. Ik ben zelf erg tevreden over hoe ASN dit aanpakt. Zij hanteren vrij strenge eisen op het gebied van duurzaam en ethisch verantwoord ondernemen. Wil je daar meer over weten? Lees dan de vergelijking tussen ASN Bank en Triodos. Als je gewoon laagdrempelig wilt starten met duurzaam beleggen dan hebben ASN en Triodos een heel aantal mooie opties voor je.(niet gesponsord door een van deze banken ;-)).
Als je nog een stapje verder wilt gaan is er impactbeleggen. Dan investeer je echt alleen in bedrijven die als doel hebben de wereld een beetje duurzamer te maken. Dat kunnen bedrijven zijn in de duurzame energie actief zijn, maar ook bedrijven die duurzame kleding produceren of voedsel op een duurzame manier verbouwen. Sommige aanbieders van beleggingsfondsen hebben een impactfonds, maar echt goede impactfondsen zijn niet talrijk. Het lastige is namelijk dat veel van deze bedrijven waarin geïnvesteerd wordt niet beursgenoteerd zijn en je er dus niet zomaar aandelen van kunt kopen. Gelukkig zijn er wel andere mogelijkheden. Onlangs leerde ik van een initiatief dat Carbon Equity heet. Zij doen aan impactbeleggen in wat mij betreft de puurste vorm die ik tot nu toe gezien heb, los van zelf in zo’n bedrijf investeren natuurlijk. Alleen beginnen dat soort investeringen vaak bij een miljoen euro of meer. Niet iets dat voor de meesten van ons is weggelegd. Gelukkig is Carbon Equity bezig om deze drempel omlaag te krijgen zodat deze vorm van beleggen voor meer mensen bereikbaar wordt. Op dit moment kun je instappen vanaf €100.000, nog steeds veel geld, maar al een stap in de goede richting en ze hopen op den duur ‘tickets’ van €1000 euro aan te kunnen bieden. Als je dit interessant vind raadt ik je zeker aan hun website eens te bekijken, ze doen echt hele mooie dingen!
5. Starten!
Huh?! Er waren toch maar 4 stappen? Klopt, maar je moet nu wel echt gaan beginnen. Als je stap 1 tot en met 4 hebt gelezen en doorlopen kun je starten. Open daarom nu een beleggingsrekening bij je favoriete (duurzame) bank of open een account bij een broker om zelf groene aandelen te kunnen kopen. Leg dan ook direct je eerste €100 euro in, geloof me, je zult er geen spijt van krijgen.
Meer leren over duurzaam beleggen?
Heb je na het lezen van dit artikel behoefte aan nog meer informatie en/of begeleiding? Dan kan ik je van harte de introductiecursus van de Duurzaam Beleggen Academie aanbevelen. Ik heb de cursus zelf gevolgd en je krijgt in 3 (online) avonden heel duidelijk uitgelegd hoe beleggen werkt en hoe je kunt starten. Het mooiste vind ik dat bij de cursus ook een persoonlijk gesprek met een expert hoort. In zo’n gesprek kun je dan voor jezelf je beleggingsdoel helder krijgen en wat dat dan betekent qua inleg en verwacht rendement. Erg verhelderend. Klik hier voor meer informatie over de cursus. (volledige transparantie: door het volgen van de cursus steun je ook dit blog, maar de reden dat ik het je aanbeveel is echt omdat ik denk dat het waardevol is voor mensen die nieuw zijn in deze wereld en er graag mee willen starten.)